معرفی انواع سیستم صوتی و کاربرد آنها
همانطور که می دانید، دامنه کاربری تجهیزات صوتی، امروزه آنقدر زیاد شده است که می توان در هر گوشه کناری آن را مشاهده کرد. از سیستم صوتی داخل خودرو ،سینمای خانگی و کنسرت های بزرگ و کوچک گرفته تا سیستم های پیجینگ بیمارستانی. برخی افراد نیز به دلیل علاقه مند بودن به صدابرداری، اقدام به خرید انواع سیستم صوتی برای صدابرداری می کنند. از این رو لازم است که پیش از انتخاب یک سیستم پخش کننده صدا، آشنایی مختصری با انواع سیستم صوتی و کارکرد آنها داشته باشیم تا سیستمی متناسب با کاربری خود را تهیه کنیم.
همچنین لازم است بدانید که برای انتخاب یک سیستم خوب باید به فروشگاه های ضبط و باند فروشی بروید( مراکزی که به طور عمده به عرضه این تجهیزات می پردازند ) و این را بدانید که یک سیستم باز حرفه ای هرگز به صورت پک شده تجهیزات صوتی را تهیه نمی کند، به این معنی که هر یک از اجزای سیستم صوتی باید از یک برند مطرح و با کیفیت تهیه شود. به همین منظور فروشنده که در نصب و تعمیر سیستم خودرو تخصص دارد اجزا را جداگانه به شما معرفی می کند.
انواع سیستم صوتی
در ادامه به معرفی انواع سیستم صوتی و بیان نقش آنها در دریافت صدای با کیفیت می پردازیم.
1. اسپیکر یا باند
از جمله مهمترین بخش های یک سیستم صوتی می توان به باندها اشاره کرد که نقش مهمی در پخش صدای باکیفیت از آمپلی فایرها دارند. جالب است بدانید که استفاده از باند از جنبه زیبایی نیز برخوردار است و همین مورد کافی است تا شاهد عرضه انواع باندهای حرفهای و با کیفیت و البته فوق گران قیمت در طرح و شکل های زیبایی به بازار باشیم. از جمله برند های معروفی که در این زمینه فعال می باشند می توان به برندهای JBL،KENWOOD ، Denon، Focal، Monitor Audio، Edifier پرداخت که در این بین باندهای JBL، PIONEER و KENWOOD از پرقدرت های بازارند.
نکته دیگر که باید در نظر گرفت این است که هر باندی در پخش یک نوع صدا از توانایی ویژه ای برخوردار می باشد. به عنوان مثال باندهای PIONEER صدای بم را به خوبی پخش می کنند و BASE بالایی دارند و در عوض صداهای ریز را به خوبی ساپورت نمی کنند، در نتیجه برای حل این مشکل باید در کنار این باندها، از تیوتر بهره گرفت. ولی باندهایی نظیر KENWOOD و… به تویتر نیازی ندارند.
نکته ای که باید در مورد باندها مورد توجه قرار گیرد قدرت باندها است. این نکته را هم در نظر داشته باشید که مانند بازار دیگر کالاها، در حال حاضر باندهای چینی با برندهای شبیه به اصل در بازار موجودند که قدرت وات واقعی ندارند و باید هنگام خرید باند دقت زیادی کرد. همچنین باید بدانید که برای خرید باند بهتر است به سراغ نمونه های وایرلس نروید، چرا که کیفیت و قدرت صدای کمتری دارند.
به طور کلی باندها در دو مدل عرضه می شوند:
باندهای بیضی( خربزه ای شکل ): باندهای بیضی (9*6 و 10*7) که خود به دو دسته تقسیم می شوند:
- باندهایی که آمپلی فایر را ساپورت نمی کنند: معمولا بین 150 تا 400 وات قدرت دارند. باند 6965 و S6975 پایونیر جزء این باندها محسوب می شوند. همچنین در صداهای بالا دچار نویز می شوند و قابلیت استفاده از حداکثر قدرت آنها وجود ندارد. تهیه این مدل باند هزینه کمی داشته بدون آمپلی فایر با توجه به طراحی مناسب آنها صدای راضی کننده ای به کاربر می دهند.
- باندهایی قدرتمندی که توانایی ساپورت آمپلی فایر را دارند: به این معنی که این باند ها توانایی اتصال به آمپلی فایر را دارند و کیفیت آنها بالاتر از باندهای معمولی است. همچنین در ولوم بالا دچار مشکل و صدای نویز نمی شوند. اکثر این باندها طول عمر بیشتری نسبت به مدل خربزه ای معمولی دارند. دلیل وصل کردن به آمپلی فایر این است که توانایی خروجی اسپیکر را افزایش دهید و کیفیت و صدای بهتری را داشته باشید
باندهای بیضی در حال حاضر عمده حجم لوازم صوتی ماشین را به خود اختصاص داده و اکثرا از سه جز تیوتر، میدرنج و ووفر ساخته شده اند که فرکانس صدایی بازی دارند. باندهای بیضی نسبت به باندهای گرد حجم صدای قوی تری نیز دارند و قابلیت نصب در طاقچه عقب انواع ماشین ها با برشکاری را دارا می باشند.
باند های گرد:
بلندگوهای فابریک خودرو به شکل گرد میباشد.
این نوع باند به چهار 10- 13 – 16- 25 سانتی متری تقسیم می شود:
- باند 10 بخاطر ابعاد کوچکی که دارد برای داشبورد ماشین استفاده می شود.
- باند 13 برای درب های عقب خودرو به کار می رود.
- باند 16 برای درب های جلویی خودرو (داخل درب) استفاده می گردد.
- باندهای 25 سانتیمتری نیز بار برش در عقب انواع ماشین ها نصب می شوند.
همچنین اسپیکر های یک سیستم را می توان به دو دسته دیگر هم تقسیم کرد:
- اسپیکرهای پسیو: باند ماشین پسیو به دلیل نداشتن آمپلی فایر داخلی، نیازمند وصل شدن به آمپلی فایر هستند. مدل های بالای این نوع اسپیکر، رنج بالای فرکانس را پشتیبانی می کنند. همچنین برای مراسم ها، همایش ها و سالن های سینما نیز مناسب هستند.
- اسپیکرهای اکتیو: این باندها دارای آمپلی فایر داخلی و سیستم تنظیم صدا هستند. این سیستم شامل تنظیم میزان صدا، شدت صدا، زیر و یا بم بودن صدا است. این اسپیکرها نیازی به تنظیم فرکانسی نداشته و خرید آنها در هزینه همراه با صرفه جویی مناسبی است.
2.ساب ووفرها (Subwoofer)
از ساب ووفر ها به منظور پخش صدای Bass و بم موزیک بهره می گیرند، البته استفاده از ساب ووفر الزامی نیست ولی به دلیل صدای بسیار بم و زیبایی که تولید می کند امروزه بسیار مورد توجه کسانی قرار گرفته است که می خواهند سیستم خودروی حرفه ای داشته باشند و بهترین صدا را از این طریق پخش نمایند.
با توجه به ابعاد بزرگ این ادوات و آسیب های احتمالی که ممکن است به خاطر لرزش های شدید خود به سایر اجزای داخل بلندگو وارد کنند، اغلب در جعبه هایی مستقل طراحی و استفاده می شوند که به اصطلاح به آنها ” ساب باکس” گفته می شود. افزون بر این، اضافه کردن ساب ووفر به سیستم صوتی از سبکی و قابلیت حمل و نقل آن می کاهد مگر اینکه یک ساب ووفر اکتیو انتخاب کنید؛ در غیر این صورت به یک آمپلی فایر با قابلیت تامین توان مورد نیاز ساب های خود نیاز خواهید داشت. احتمال نیاز به ساب ووفر برای گروه های موسیقی که به صداهای درام و باس قوی وابسته اند، بالاتر است.
ساب ووفرها، از جمله اصلی ترین دلایل تمایز یک سیستم معمولی از سیستم حرفه ای و قوی است و وجودشان بسیار لازم و ضروری است. یک ساب ووفر برای راه اندازی به آمپلی فایر نیاز دارد. اضافه کردن ساب ووفر به سیستم یک آمپلی فایر، سبب میشود تا 4 کانال به سیستم تان اضافه شود که خالی از لطف نیست.
3. آمپلی فایرها؛ از جمله مهمترین بخش های یک سیستم صوتی
آمپلی فایر یک کلمه لاتین به معنای تقویت کننده می باشد که سیگنال های آنالوگ صوتی را تقویت می کند تا این سیگنال های صوتی با کیفیت و صدایی بالاتر در بلندگوها قابل پخش باشد. آمپلی فایرهای موجود در بازار، بسیار متنوع بوده و برند های معروفی در این حوزه فعالیت دارند. هر کدام از این آمپلی فایرها برای کاربرد خاصی استفاده می شود. همانطور که در بخش قبل بیان کردیم، وجود یک آمپلی فایر نیز برای گرفتن صدا از ساب ووفر ضروری است و کارکرد این دو بهم وابسته است.
آمپ ها به طور کلی در اشکال مختلف مونو، دو کانال، 4 کانال و یا 6 کانال طراحی می شوند:
- آمپ دو کانال: برای ساپورت یک جفت باند آمپلی خور
- آمپ 4 کانال: برای ساپورت یک جفت باند و یک ساب ووفر ( می توان از 2 آمپ 2 کانال نیز استفاده کرد)
- آمپ 6 کانال: برای ساپورت 2 جفت باند آمپلی خور و یک عدد ساب ووفر / و یا / 1 جفت باند آمپلی خور و دو عدد ساب ووفر
سیستم صوتی که مجهز به آمپلی فایر است، به نوع خاصی از سیم کشی، که RC نامیده می شود، نیاز دارد. در حال حاضر دو نوع آمپلی فایر در بازار به فروش می رسد؛ آمپلی فایر استریو و آمپلی فایر سینمای خانگی.
آمپلی فایر استریو تنها قادر به پشتیبانی دو کانال می باشد؛ به این معنی که می توان دو بلندگو به آنها وصل کرد اما آمپلی فایر سینمای خانگی قابلیت پخش صدای 6 کاناله و حتی در نمونه های حرفه ای تر توانایی پخش صدای 16 کاناله را دارد. برندهای pioneer و Cerwin-Vega از برندهای معروف در بازار آمپلی فایرهای استریو هستند که انتخابی عالی برای ایجاد یک سیستم صوتی حرفهای خانگی می باشند.
همچنین برندهای pioneer، Creative، kenwooD، PANASONIC، SAMSUNG نیز در دسته برندهای معروف عرضه کننده آمپلی فایر سینمای خانگی می باشند که در بین آنها، برند PIONEER ، از جمله پرفروش ترین و محبوبترین برند های موجود در بازار است. خرید اسپیکر های beats هم گزینه مناسبی است.
البته باید توجه داشته باشید که سینمای خانگی یک سیستم صوتی حرفهای نیست. خیلی از افرادی که در مورد سیستم های صوتی اطلاعات زیادی ندارند تصورشان این است که انواع سینمای خانگی که با برندهای معتبر به بازار عرضه می کنند قابلیت های حرفه ای را دارند. این یک تصور اشتباه است و اصلا نمی توان سینمای خانگی را در ردیف سیستم های صوتی حرفه ای دانست. سینمای خانگی حتی اگر از برندهای بسیار معتبر هم باشد هرگز از لحاظ کیفیت، قدرت و وضوح صدا با سیستم های صوتی که دارای آمپلی فایرهای پرقدرت، بلندگو ها، ساب ووفر و تیوتر خاص هستند، قابل مقایسه نمی باشد.
4. کامپوننت
به طور معمول باندهای گرد قابلیت اتصال به آمپلی فایر برای تقویت صدا را ندارند، به همین منظور از باند های گرد کامپوننت بهره می گیرند. تفاوت این باندها با مدل خربزهای یا بیضی در این است که، کامپوننتها توانایی بیشتری در تفکیک صدا دارند. این نوع باندها زمانی استفاده می شوند که تفکیک صدا اهمیت داشته باشد و میزان باس یا بم بودن صدا در آن کمتر شنیده شود. به همین دلیل است که در کنار کامپوننت از ساب ووفر استفاده میشود.
علت بکارگیری کامپوننت به طور خلاصه عبارت است از:
- افزایش شفافیت و کیفیت صدا
- گرد بودن برای استفاده آسان در قسمتهای فابریک و عدم تغییر در ظاهر خودرو است.
5. توییتر
اگر دوست دارید بدانید کاربرد توییتر در تولید صدا چیست؟ در پاسخ باید به شما بگوییم که با خرید توییتر خودرو و نصب آن بر روی خودرو می توانید صدا های ریز موسیقی را بشنوید که در واقع کیفیت سیستم صوتی را به صورت وصف ناپذیری بالا می برد. در واقع تیوتر درست برعکس ساب ووفر عمل می کند و وظیفه آن، پخش صدا های ریز به صورت مجزا است.
این وسیله برای تولید و اجرای صداهای صوتی با فرکانس بالا طراحی و ساخته شده است. به طور معمول در رنج فرکانس 2000 تا 20000 هرتز (که معمولا بالاترین حد شنوایی انسان است) کار می کند. توییترهای تخصصی می توانند فرکانس های بالاتر از 100 کیلو هرتز را نیز پردازش و پخش کنند
بلندگو تیوتر دار و یا تیوتر به تنهایی برای پخش و تقویت صدای با فرکانس بالا یا صداهای ریز( در رنج فرکانس 2000 تا 20000 که معمولا بالاترین حد شنوایی انسان است، البته مدل های تخصصی تر توییتر ها قابلیت پردازش و پخش فرکانس های بالاتر از 100 کیلو هرتز را هم دارند.) می باشد. این قطعه نمی تواند به تنهایی صدایی را تولید کند و به همین دلیل است که بیشتر به شکل بلندگو تیوتر دار عرضه می شود. در صورتی که می خواهید تیوتر را به صورت تکی خریداری و استفاده نمایید بهترین محل برای جایگذاری آن بالای داشبورد و یا در صندلی جلوی خودرو می باشد و در صورتی که بلندگوی تیوتر دار خریداری کرده اید، بهتر است پشت شیشه عقب خودرو آن را بگذارید.
البته استفاده از بلندگوی تیوتر دار بیشتر از تیوتر های عرضه شده به تنهایی مناسب هستند و به همین دلیل است که بسیاری از کسانی که می خواهند سیستم خودروی خود را تقویت کنند، اقدام به نصب بلندگوی تیوتر دار می نمایند. این قطعه می تواند تمامی جزئیات را به تنهایی به شما ارائه دهد و در کل می توان گفت که یکی از مهمترین قطعات مورد نیاز در یک سیستم پخش خودرو به شمار می رود.
6. میدرنج(Mid-range )
این باند ها نیز همانطور که از نامشان پیداست، پخش فرکانس های میانی را بر عهده دارند. شما می توانید با بکارگیری این دسته از باند ها، در حالت های معمولی و یا برای ایجاد صدایی متوسط در مجموعه از صدا ها، استفاده کنید. در نظر داشته باشید که باند های میدرنج توانایی شناسایی صدا های مختلف از یکدیگر را نداشته و تنها قادر به پخش صدا های عادی یا همان متوسط می باشد. بنابراین اگر از میدرنج در کنار ساب ووفر و تیوتر استفاده کنید میتوانید به بهترین صدای ممکن در اتومبیل خود برسید. همچنین لازم است بدانید که برای راه اندازی میدرنج ها به آمپلی فایر های قوی تری نسبت به باند های بیضی ، گرد و یا کامپوننت خواهید داشت.
7. اکولایزر
از جمله دیگر تجهیزات کاربردی در سیستم صوتی شما، اکولایزر است که نقش مهمی در بهینه سازی کیفیت صدا دارد. شما می توانید با توجه به نوع تنظیماتی که روی سیستم خود اعمال کرده اید، از یک اکولایزر خارجی یا نمونه هایی که درون گیرنده ساخته شده است، بهره بگیرید. فیلترهای مختلف اکولایزر این امکان را برایتان فراهم می کند تا روی موزیک هایی که دوست دارید فیلتر اضافه کنید و با آن به تجربه شنیداری ناب و خارق العاده ای دست یابید.